10 Kasım 1938 Atatürk’ün vefatının ardından yayınlanan fotoğraflar

Tüm ulus gözyaşları içinde Ata’ları için son görevlerini yerine getirme arzuları muazzam bir kalabalık oluşturdu.

 10 Kasım Perşembe günü çıkan ulusal gazetelerin çoğu bu haberi yıldırım baskı yaparak duyurdu. Zira bu gazeteler normalde akşam basılıyordu. Sabah çıkan ilk baskılarda Atatürk’ün sağlığına dair 18 Ekim’den itibaren düzenli olarak yayımlanan resmi doktor raporları vardı. İkinci baskılar ise ölüm haberiyle beraber matem havasına büründü. Genelde siyah dışında renk kullanılmadı. Birinci sayfalarda büyük boy Atatürk fotoğrafları yer aldı.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatı yabancı basında da önemli bir yer tuttu.

Ce Soir: Kadın erkek eşitliğini getiren lider

Fransız Gazetesi Ce Soir, Atatürk’ün ölümünü “Kemal Atatürk Öldü” başlığıyla verdi.  Yeni Türkiye’nin kurucusunun olağanüstü yaşamının, cumhuriyetin kuruluşunun 13. yılı münasebetiyle yapılan coşkulu kutlamalarından kısa bir süre sonra sona erdiğini yazdı. Haberin devamında, Atatürk’ün kaydadeğer bir stratejist general ve tedbirli bir siyasetçi olduğu vurgulandı.

Excelsior: Modern Türkiye’nin kurucusu vefat etti

Paris merkezli Excelsior gazetesi “Modern Türkiye’nin kurucusu Kemal Atatürk dün sabah vefat etti” başlıklı haberinde, Mustafa Kemal’in halefi olarak dört cumhurbaşkanı adayı bulunduğunu yazdı. Bunlardan birincisi eski başbakan İsmet İnönü, ikincisi Milli Mücadele’yi yeniden organize edenlerden Mareşal Fevzi Çakmak, üçüncüsü Türkiye’nin Londra Büyükelçisi Fethi Okyar, dördüncüsü ise mevcut Başbakan Celal Bayar.

Le Figaro: Duygu yüklü kalabalık Dolmabahçe’de toplandı

Fransız gazetesi Le Figaro “Cumhurbaşkanı Atatürk’ün vefatı” başlığıyla verdiği haberde, Atatürk’ün 09.05’te vefat etmesinden hemen sonra duygu yüklü bir kalabalığın Dolmabahçe Sarayı’nın çevresinde toplandığını belirtti.

Paris Soir: Kahramanlığı ve dehası ile bağımsızlığı sağladı

Fransız gazetesi Paris Soir “Kemal Atatürk vefat etti” başlığıyla yayınladığı haberde Mustafa Kemal’in Yeni Türkiye’yi yarattığını, padişahı kovduğunu, kadınları özgürleştirdiğini, fesi yasakladığını, milli bir sanayi kurduğunu ve ülkesini radikal bir şekilde dönüştürdüğünü aktardı.

Fransız İçişleri Bakanı Albert Sarraut’nun “Kahramanlığı ve dehası ile ülkesinin bağımsızlığını ve kalkınmasını sağlayan Cumhurbaşkanı Atatürk’ün ölümü, takdire şayan bir ülke olan Türkiye için çok büyük bir kayıptır… Şahsen, onun ölümünden çok derin bir ıstırap duyuyorum” sözlerine yer verildi.

Jean Laubespin’in, Atatürk hakkında yazdığı makaleye dair Ulus gazetesinin verdiği bir haberde, Atatürk için söylediklerine yer vermiş ve değişik bir bakış açısıyla şöyle değerlendirmiştir; “Bütün bir milletin Atatürk adıyla andığı adam, harikulade bir adamdı. Onda her şey tezatla doluydu. İnsan onunla tanıştıktan sonra ilk zamanlar, şahsiyetinden intişar eden mıknatısiyetin tesiri altında kalıyor. Sonradan zarif giyinişine, kibar tavırlarına ve ince fikirlerine dikkat edebiliyordu. Etrafını hayrete düşürmekten hoşlanan bu adam tabiatın lütfuna mazhar olmuştu. Çünkü onda her şey hakikaten insanı hayrete düşürüyordu. Onun çatık alnında ve iradesini gösteren ağzında mavi gözlerinin bir tek bakışının derin bir tatlılık uyandırdığını, hiç beklemediğimiz bir anda görüyordunuz.

Fransa’nın eski Ankara Büyükelçisi Kont de Chambrun, aynı gazetede yazdığı makalede, Atatürk’ün büyük bir medeniyet eseri meydana getirdiği ve el koyduğu her şeyde tamamıyla başarılı olduğundan bahsetmiştir. Figaro gazetesine yazmış olduğu makalesini ise Kurun ve Ulus gazetelerinin haberlerinde görmekteyiz. Kont de Chambrun burada da Atatürk için; “Avrupa’nın karışık âleminde en önemli rolü oynayanlardan birini kader yere sermiştir. Mustafa Kemal, fakirliği, şeref ve zaferi tanımış, ananeleri yıkmış ve dağınık bir imparatorluğun harabeleri üstünde milli bir devlet olan Türkiye Cumhuriyeti’ni kurmuştur. Bu akşam bu satırları yazarken, beş sene müddetle bana karşı göstermiş olduğu hayırhah dostluğu, Fransa’ya karşı dürüstlüğünü düşünüyorum” dedikten sonra büyük liderin tevazu yönüne vurgu yaparken aynı zamanda olayları değerlendirmedeki ustalığını da dile getirmiştir. Ona göre Atatürk çok farklı yeteneklere sahip bir insan, hoş sohbet, etkileyici, insanları ikna edici, fikirlerinde idealist, hayallerinin,
onlara çizdiği hudutları aşmasına müsaade etmeyen karaktere sahip bir kişiydi. Hatta O’nun karakterinin en dikkate değer noktasının bu husus olduğunu söyleyerek; “O, emelleri tehdit etmeye muktedirdi” ifadelerini de kullanmıştır.

Paris’in Temps gazetesi ise; “Atatürk bir milleti birkaç yılda asrileştirmek mucizesini yaratmıştır” 37 yorumunu yaptıktan sonra Tan gazetesinin verdiği habere göre şöyle devam etmektedir; “Yeni Türkiye’nin yapıcısı ölmüştür. Bütün bir millet şimdi vatanının halaskarına ve memleketi baştanbaşa değiştiren inkılâpların amili muhterem büyük şefi için ağlıyor. Ölüm mağlubiyet nedir bilmeyen bu adamı mağlup etmiştir. Fakat onun muazzam eseri bakidir ve Türkiye Cumhuriyeti’nin mazisi istikbal için bir kaptandır.