Alzheimer (Alzaymır) Belirtileri 20 Yıl Önceden Başlıyor
Alzheimer hastalığı, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir demans türüdür. Türkiye’de ise yaklaşık 600 bin Alzheimer hastası ve 1 milyon demans vakası olduğu tahmin edilmektedir. Eğer siz ya da sevdikleriniz bu durumla karşı karşıyaysanız, yalnız olmadığınızı bilmelisiniz. Erken teşhis ve uygun bakım, bu hastalığın etkilerini yönetmede önemli bir rol oynar.
Alzheimer’ın belirtileri genellikle yaşlanma sürecindeki normal hafıza değişiklikleriyle karıştırılabilir. Ancak, daha ciddi bir durumun işareti olabilecek belirtileri tanımak, erken müdahale için oldukça önemlidir. İşte Alzheimer’ın ilk belirtilerine dair bilmeniz gereken detaylar:
Alzheimer Belirtileri
1. Kısa Süreli Hafıza Kaybı
Alzheimer hastalığının en erken belirtilerinden biri, yeni bilgilerin unutulmasıdır. Bu kişiler, kısa süre önce öğrendikleri bilgileri hatırlamakta güçlük çeker, aynı soruları tekrar tekrar sorar ve önemli olayları kolayca unuturlar.
Normal Olan: Ara sıra isimleri ya da randevuları unutmak ve bir süre sonra hatırlamak.
2. Günlük İşleri Yaparken Zorlanma
Demans hastaları, günlük işleri planlamada veya tamamlamada zorluk yaşayabilirler. Örneğin, yemek hazırlarken hangi adımı yapacaklarını karıştırabilir veya bir telefon görüşmesi yaparken sıralamaları unutabilirler.
Normal Olan: Ara sıra bir işi neden yaptığınızı unutup kısa süre sonra hatırlamak.
3. Konuşma ve Yazmada Güçlük
Hastalar, basit kelimeleri unutarak daha karmaşık açıklamalar yapma ihtiyacı hissedebilirler. Örneğin, “diş fırçası” demek yerine “ağzımı temizlemek için kullandığım şey” gibi ifadeler kullanabilirler. Bu durum konuşmayı ve yazmayı anlamayı zorlaştırabilir.
Normal Olan: Zaman zaman doğru kelimeyi bulmakta zorlanmak.
4. Zaman ve Yer Algısında Bozukluk
Alzheimer hastaları, nerede olduklarını ve oraya nasıl geldiklerini unutabilir. Tanıdık bir mahallede bile kaybolabilir ve eve dönüş yolunu bulamayabilirler.
Normal Olan: Ara sıra günleri ya da yönleri karıştırmak ve sonradan hatırlamak.
5. Kötü Karar Verme ve Mantıksız Seçimler
Hastalığın ilerleyen evrelerinde, yanlış kıyafet seçimi gibi basit karar verme sorunları görülebilir. Soğuk havada ince giysilerle dışarı çıkma ya da güzel bir havada kat kat giyinme gibi durumlar yaşanabilir.
Normal Olan: Zaman zaman hatalı kararlar almak.
6. Soyut Düşünme Zorlukları
Alzheimer hastaları, karmaşık zihinsel işlemleri yapmakta zorlanabilir. Örneğin, sayılarla işlem yapma gibi konularda olağan dışı bir zorluk yaşanabilir.
7. Eşyaları Yanlış Yerlere Koyma
Hastalar, eşyalarını alışılmadık yerlere koyabilir. Örneğin, ütüyü buzdolabında, cüzdanı çamaşır sepetinde bulabilirsiniz.
Normal Olan: Anahtar veya cüzdan gibi küçük eşyaları yanlış yere koyup sonrasında bulmak.
8. Ruh Hali ve Davranış Değişiklikleri
Alzheimer hastaları, kısa sürede duygusal değişimler yaşayabilir. Sakin bir anın ardından ani bir şekilde sinirlenme veya ağlama gibi durumlar görülebilir. Ayrıca, aşırı şüphecilik ve bağımlılık eğilimleri gelişebilir.
Normal Olan: Ara sıra mutsuz ya da karamsar hissetmek.
9. Görsel ve Mekânsal Problemler
Bazı Alzheimer hastaları, görsel işlemede zorluk yaşar. Mesafeyi doğru algılayamama, renkleri ayırt edememe ya da araba kullanmada problemler bu belirtiler arasında yer alır.
10. Sosyal Aktivitelerden Uzaklaşma
Hastalığın erken belirtilerinden biri de sosyal etkinliklere olan ilginin azalmasıdır. Hasta, spordan, hobilerden ya da arkadaşlarıyla vakit geçirmekten uzaklaşabilir. Bu kişiler saatlerce televizyon karşısında pasif bir şekilde oturabilir ve normalden daha fazla uyuyabilir.
Erken Müdahale ve Önlemler
Eğer bu belirtilerden birkaçı tanıdığınız bir kişide sıkça görülüyorsa, mutlaka bir uzmana başvurulması önerilir. Demansın erken teşhis edilmesi, tedavi sürecinin daha etkili yönetilmesine ve hastalığın etkilerinin hafifletilmesine yardımcı olabilir.
Unutmayın, Alzheimer’a dair farkındalığın artması, hastaların ve yakınlarının yaşam kalitesini önemli ölçüde iyileştirebilir.