Duyu Bütünleme
Bireyin vücudundan ve çevresinden alınmış duyu bilgisinin anlamlandırarak bu uygun davranışın oluşturulması duyu bütünleme olarak tanımlanır. Konu hakkında gerçekleştirilen araştırmaların sonucunda ortaya çıkartılan duyu bütünleme teorisine göre çevre ile olan etkileşim esnasında vücudu etkili şekilde kullanmayı sağlayabilmek adına, çevreden ve vücuttan gelen duyuların yönetimini sağlayan nörolojik süreçtir. Beyin mevcuttaki bu süreci günlük yaşamdaki aktivitelerinde sıklıkla kullanır. Duyu bütünleme diğer bir deyişle, bireyin duyu deneyimlerine verilen amaca yönelik ve anlamlı cevaplar oluşturmak adına çevresinden ve vücudundan almış olduğu duyu bilgisini anlamlandırmasıdır.
Öğrenme eyleminin gerçekleşebilmesi adına anlamlı aktivite ile beynin geliştirilip duyusal motor gelişiminin sağlanması gerekir. Duyusal motor gelişimi içinse bireyin mutla çevre ile iletişim halinde olmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Doğru şekilde iletişimin sinir sisteminin değişime kapasitesini sağladığı ve beyin gelişimini şekillendirdiği için duyu bütünleme tedavisi esnasında anlamlı duygu – motor aktivitesi son derece önemlidir.
Duyu Bütünleme Bozukluğu Kimlerde Görülmektedir?
- Öğrenme güçlüğüne sahip çocuklar
- Gelişim gecikmesi (kaba motor bozukluk, ince motor bozukluk, koordinasyon bozuklukları, görsel motor bozukluklar)
- Serebral Palsi
- Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu
- Otizm
- Kromozomal bozukluklar, genetik bozukluklar
- Erkenden doğumdan ötürü ortaya çıkan gelişim gecikmesi
- İşitme, dil, konuşma bozuklukları
Duyu Bütünleme Bozukluğunun Yaygın Belirtileri
- Dikkat süresinde azalma
- Devamlı yorgunluk hissi
- Yavaş cevap verme
- Uygun hızda ve tonda konuşamamak
- Hafıza güçlükleri
- Gürültülü ortamlarda konsantre olma konusunda zorluk yaşama, kulakları kapatma
- Sesin yönünü bulamama, sese karşı tepki vermeme
- Yiyeceği koklama, yemek seçme
- Düşme korkusu
- Sakarlık
- Devamlı hareket etme isteği
- Saç ve tırnak kestirememe, diş fırçalayamama
- Parmak ucunda yürüme
Duyu Bütünleme Çalışmaları Nedir?
Duyu bütünleme konusunda gerçekleştirilen çalışmalar 1960’lı yıllardan itibaren uygulanmaya devam etmektedir. Çocuklarda gelişim basamaklarında sorunların ortaya çıkması genel olarak duyu alımı konusunda sorunların bulunduğu anlamına gelmektedir. Bir insanın vücudunda merkezi sinir sisteminde ortaya çıkan bozukluklar, duyu bütünlüğü fonksiyon bozuklukları olarak tanımlanmaktadır. Bu durum aynı zamanda nörolojik organizasyon bozuklukları olarak da ifade edilmektedir. Beyinde yer alan bağlantılarda bozulmaların ortaya çıkması bu aşamada son derece olasıdır. Duyu bütünleme bozukluğu ortaya çıktığında, uygun olmayan ve atipik davranışlarla yanıtlar ortaya çıkar. Aileler ise çoğunlukla bu davranışları kötü olarak tanımlar. Ancak çocuğun karşısındaki çıldırtma ya da yaramazlık yapma gibi amacı bulunmaz. Gerçekleştirdiği davranışlar duyusal bütünlüğündeki bozulmalardan kaynaklı olur.
Duyu Bütünleme Bozuklukları Tedavi Edilebilir Mi?
Gerçekleştirilecek duyu bütünleme terapisi öncesinde bireyin duyu bütünleme sorunları; ilgili sistemleri göz önünde bulundurularak duyu işlemleme sorunları ve bu sorunların günlük hayattaki aktivitelere karşı etkileri değerlendirilmektedir. Terapi esnasında ilk olarak aktif şekilde sürece katılması, içsel motivasyonunun dengeli bir yapıya sahip olması ve gelen uyaranları tolere edebilir halde bulunması gerekmektedir. Çocuğun terapiye aktif bir şekilde katılım göstermesi, öğrenmesini ciddi düzeylerde kolay hale getirmeyi başarır. Oyun ve iletişim süreci boyunca öğreneceği bilgileri kendi günlük yaşantısına son derece kolay şekilde adapte edebilir.
Duyusal uyaranlar her seferinde çocuğun hali hazırdaki bireysel gereksinimlerine göre duyusal stratejiler aracılığı ile planlanır. Ve buna göre de en uygun duyusal diyet seçilmiş olur. Nasıl ki her çocuk birbirinden farklıysa, duyusal özellikleri de aynı şekilde farklılık gösterir. Bundan dolayı da duyu bütünleme terapisinde etkili sonuçların elde edilebilmesi adına müdahale planları çocuğa özel olarak özenle planlanarak uygulanır.
Detaylı Bilgi için Kumsal Eğitime başvurabilirsiniz